H. Petrus Canisius

 

De heilige Petrus Canisius (Nijmegen, 8 mei 1521 – Fribourg, 21 december 1597) was een Nijmeegse theoloog en de eerste Nederlandse jezuïet. Canisius werd geboren in 1521 als Peter Kanis. Hij was de zoon van burgemeester Jacob Derickszn Kanis en Jelis van Houweningen. Zijn moeder overleed op zijn vijfde en zijn vader op zijn drieëntwintigste. Na zijn Latijnse school in Nijmegen studeerde hij filosofie en theologie te Keulen en behaalde daarin de doctorsgraad. Hij studeerde ook korte tijd kerkelijk recht in Leuven. In 1543 trad hij, na een ontmoeting met de jezuïet Pierre Lefèvre als eerste Nederlander in bij de toen net opgerichte orde der jezuïeten. Hij doceerde in zijn leven op verschillende plaatsen in Duitsland. Ook nam hij deel aan twee sessies van het Concilie van Trente. Petrus Canisius speelde een voorname rol in de contrareformatie. Onder andere door het schrijven van verschillende catechismussen bestreed hij de reformatie en de onwetendheid op geloofsgebied onder de katholieken. Zijn beroemdste catechismus is de Summa Doctrinae Christianae van 1555 in vraag-antwoord-vorm die in vele talen werd vertaald en ontelbare uitgaven kent. Zijn catechismus beleefde meer dan duizend herdrukken in 26 talen en is daarmee een van de meest herdrukte boeken in de Nederlandse geschiedenis. Canisius overleed te Fribourg in Zwitserland op 21 december 1597 met zijn catechismus in zijn handen. Op 21 mei 1925 is hij op grond van aan hem toegeschreven genezingswonderen heilig verklaard door paus Pius XI, die hem tevens de eretitel van kerkleraar schonk. Zijn feestdag wordt op 21 december gevierd; in Nederland, Duitsland en volgens de heiligenkalender van vóór het Tweede Vaticaans Concilie op 27 april.